Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011

SOINN: Λογισμικό για σκεπτόμενα ρομπότ


 Ιάπωνας επιστήμονας ανέπτυξε σύστημα που επιτρέπει στα ρομπότ να εξετάζουν το περιβάλλον τους και να λύνουν προβλήματα κάνοντας σχετικές αναζητήσεις στο Ίντερνετ.

Η εικόνα ενός ρομπότ που μπορεί να «μάθει» από τις εμπειρίες του και να επιλύσει πρωτοεμφανιζόμενα προβλήματα- όπως οι άνθρωποι- ανήκε μάλλον στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας…τουλάχιστον, μέχρι την παρουσίαση του συστήματος SOINN από τον Οσάμου Χασεγκάβα, καθηγητή του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Τόκιο.
Το SOINN (Self Organizing Incremental Neural Network) αποτελεί μία παγκόσμια πρωτιά, καθώς επιτρέπει σε ένα ρομπότ να «δει» το περιβάλλον του και να κάνει σχετικές αναζητήσεις στο Ίντερνετ, αναζητώντας τρόπους να λύσει καλύτερα ένα πρόβλημα.
«Τα περισσότερα ρομπότ που υπάρχουν αυτή τη στιγμή είναι ικανά να επεξεργάζονται και να εκτελούν τις εργασίες που έχουν προγραμματιστεί να κάνουν, αλλά δεν ξέρουν πολλά πράγματα για τον 'πραγματικό κόσμο', όπου ζουν οι άνθρωποι» είπε σχετικά ο Χασεγκάβα, συμπληρώνοντας πως το SOINN είναι μία «γέφυρα» μεταξύ του πραγματικού αυτού κόσμου και των ρομπότ.
Ουσιαστικά πρόκειται για έναν αλγόριθμο ο οποίος επιτρέπει σε ρομπότ να χρησιμοποιήσουν τις «γνώσεις» τους για να λύσουν νέα προβλήματα. Για παράδειγμα, αν ζητηθεί από ένα ρομπότ με SOINN να σερβίρει ένα ποτήρι νερό, τότε αυτό θα χωρίσει την αποστολή σε τμήματα: πώς κρατά ένα ποτήρι, πώς κρατά ένα μπουκάλι, πώς θα βάλει νερό στο ποτήρι, πώς θα αφήσει το ποτήρι κάτω. Στη συνέχεια, το ρομπότ προχωρά σε συνδυασμό των ενεργειών για να λύσει καλύτερα το πρόβλημα.

Το SOINN μπορεί να ζητά βοήθεια όταν αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα πέραν των δυνατοτήτων του και αποθηκεύει τις πληροφορίες για μελλοντικές αποστολές.
Σε ένα άλλο πείραμα, το σύστημα χρησιμοποιείται για να επιτρέψει στα ρομπότ να κάνουν αναζητήσεις στο Ίντερνετ για πληροφορίες σχετικά με τα αντικείμενα των αποστολών του ή τις ερμηνείες των διαφόρων λέξεων. Ο απώτερος στόχος είναι ο συνδυασμός όλων αυτών των δυνατοτήτων για τη δημιουργία ενός ρομπότ που θα μπορεί να βρει πώς θα εκτελέσει την αποστολή του μέσω online έρευνας.
Όπως και ένας ανθρώπινος εγκέφαλος, το σύστημα μπορεί να φιλτράρει τον «θόρυβο» - τα άχρηστα δεδομένα τα οποία θα μπέρδευαν άλλα ρομπότ. Η διαδικασία είναι παρόμοια με αυτήν που ακολουθεί ένας ανθρώπινος εγκέφαλος όταν, για παράδειγμα, συζητά με κάποιον στο τρένο, αγνοώντας αυτά που ακούγονται γύρω του, ή όταν διακρίνει έναν συγκεκριμένο ήχο μεταξύ άλλων. «Οι άνθρωποι το κάνουμε τόσο αυτόματα και ομαλά που δεν καταλαβαίνουμε καν ότι το κάνουμε» είπε ο Χασεγκάβα.
Αξιοποιώντας αυτή τη δυνατότητα, ένα ρομπότ μπορεί να συνδέσει τον «εγκέφαλό» του απευθείας με το Ίντερνετ και να διακρίνει τις χρήσιμες πληροφορίες.
Το SOINN θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε προγράμματα ρύθμισης κυκλοφορίας, (ρυθμίζοντας την κίνηση βάσει της ανάλυσης δεδομένων περί κυκλοφοριακής συμφόρησης και ατυχημάτων) και σε προγράμματα έγκαιρης προειδοποίησης σεισμών, αναλύοντας δεδομένα από κάθε γωνιά μίας περιοχής και διακρίνοντας δραστηριότητες που μπορεί να αποδειχθούν σημαντικές. Σε μικρότερη κλίμακα, θα μπορούσε να αποτελέσει έναν ιδανικό «εγκέφαλο» για έναν ρομποτικό «μπάτλερ».
Αναπόφευκτα βέβαια, εμφανίζονται ανησυχίες που παραπέμπουν στον «αποστάτη» υπερυπολογιστή HAL του «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, το «Battlestar Galactica», τον «Εξολοθρευτή» και το «Matrix». Ο καθηγητής Χασεγκάβα λέει ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί σχετικά με τις αποστολές που αναθέτουμε στα ρομπότ και τους υπολογιστές: «όπως και ένα μαχαίρι κουζίνας, είναι κάτι χρήσιμο. Αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως όπλο».
Ο Χασεγκάβα και η ομάδα του δηλώνουν πως έχουν μόνο αγαθές προθέσεις για αυτή την τεχνολογία: στόχος είναι η χρήση της μόνο για καλούς και ηθικούς σκοπούς.
«Ελπίζουμε ότι θα είναι πολλοί αυτοί που θα συζητήσουν αυτή την τεχνολογία, πότε πρέπει να χρησιμοποιείται και πότε όχι. Η τεχνολογική πρόοδος είναι αλματώδης…θέλουμε να γνωρίζει ο κόσμος ότι ήδη διαθέτουμε τεχνολογία τέτοιου είδους. Θέλουμε άνθρωποι με διαφορετικά υπόβαθρα να συζητούν πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, ενώ είναι ακόμα στο ξεκίνημά της».
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από AFP